Günümüzdeki modern ulus devlet modellerinin ve sayılarının 19. yüzyıldan sonra arttığı, 18. yüzyıl başlarında imparatorlukların sayısının sınırlı olduğu, dünyanın değişik yerlerinde farklı isim, unvan ve şekilde devletlerin olduğu muhakkaktır.
Bu kitapta; dört halife döneminden son halifeye kadar İslam ülkelerinde devlet yapılanmalarının tarihi seyri ile ilgili bilgiler verilmiştir. Selçuklu, Beylikler, Osmanlı, Tanzimat, 1. Meşrutiyet, 2. Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerindeki devlet teşkilatı ve bu dönemlerde önemli rol oynayan aktörlere yer verilmiştir.
Ayrıca, komşu ülkelerle ilişkilerde özellikle Osmanlı-Rus savaşları süresi ve neden sonuç ilişkisi bağlamında karşılaştırılmıştır. Devletleri ve aktörleri incelerken birden çok kaynaktan yararlanmanın yanı sıra yine birden çok metot ile konuya yaklaşılmıştır. Balkanların idari ve siyasi serencamı, Endülüs Devletinin kuruluşu ve yıkılış öyküsü, Ortadoğu`nun karşılaştırmalı tarihine de yer verilmiştir. Osmanlı merkez çevre ilişkisi analiz edilmiştir.
Dünyanın değişik yerlerindeki devlet oluşumları ve ilgili aktörler özetlenmiş, Avrupa`daki devletler ve hanedanlar aktörleriyle birlikte incelenmiştir. İttihat ve Terakki Cemiyetinden başlayarak günümüze kadar ülkemizdeki kurumsal aktör olan siyasi partiler sıralı olarak verilmiştir. Özlü ve anlamlı sözler diye yorumladığımız bercesteler kısmında bazı aktörlerin özgün sözleri okuyucuyla paylaşılmıştır. Ütopya ve distopyaya girmeden karşılaştırmalı analiz, tarihsel ve kısmen içerik analizi metodu kullanılmıştır.