Hayvansal üretimin sürdürülebilirliği; yalnızca hayvan sağlığının ve refahının korunmasına değil, aynı zamanda doğru, dengeli ve bilimsel temellere dayanan besleme stratejilerinin uygulanmasına bağlıdır. Beslenme, hayvanların büyüme, gelişme ve verimlilik düzeylerini belirlemenin ötesinde; bağışıklık sistemi, üreme performansı ve çevresel sürdürülebilirlik üzerinde de doğrudan belirleyici role sahiptir. Bu çerçevede, ruminant
hayvanların—özellikle büyükbaş ve küçükbaş türlerin—beslenmesi, hem kuramsal hem de uygulamalı yönüyle genişleyen ve sürekli güncellenen bir bilgi alanı olarak önemini korumaktadır.
Elinizdeki bu kitap, büyükbaş ve küçükbaş ruminantların (sığır, manda, koyun ve keçi) beslenmesine ilişkin temel ilkeleri ve güncel bilgileri sistematik bir yaklaşımla sunmayı amaçlamaktadır. Hem lisans ve lisansüstü düzeydeki öğrenciler hem de alanda görev yapan araştırmacılar, akademisyenler ve uygulayıcılar için başvuru kaynağı niteliğinde hazırlanan bu eserde; sindirim anatomisi ve fizyolojisinden başlayarak enerji, protein, mineral ve vitamin gereksinimleri; kaba ve kesif yemlerin değerlendirilmesi; fizyolojik dönemlere özgü besleme stratejileri (gebelik, laktasyon, büyüme vb.) ve çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik sürdürülebilir besleme yaklaşımlarına kadar kapsamlı bir içerik sunulmaktadır.
Bu eserin hazırlanmasında, ülkemizin farklı üniversitelerinde görev yapan ve alanında uzman akademisyenler; bilimsel birikimlerini ve mesleki deneyimlerini titizlikle aktarmış, her bölümü güncel literatürle destekleyerek uygulama örnekleriyle zenginleştirmiştir.
Konular, teorik bilgiyi pratik uygulamalarla bütünleştirecek şekilde yapılandırılmış, böylece okuyucunun konuları derinlemesine kavrayabilmesi hedeflenmiştir.
Bu kitabın temel amacı; büyükbaş ve küçükbaş hayvanların beslenmesi alanında bilimsel bilgi üretimine katkı sunmak ve hem akademik eğitim sürecine hem de pratik hayvancılık uygulamalarına rehberlik edecek nitelikte bir kaynak oluşturmaktır.
Eserin oluşum sürecinde katkı sağlayan tüm yazarlarımıza özverili çalışmaları ve bilimsel katkıları için teşekkür ederim. Ayrıca, bu kitabın yayımlanmasına destek veren yayınevi ve tüm paydaşlara da şükranlarımı sunarım.
Bu yayının, ruminant besleme biliminde yeni araştırmalara ve uygulamalara zemin hazırlamasını; aynı zamanda hayvancılığın bilimsel temeller üzerine inşa edilmesine katkı sağlamasını temenni ediyorum.

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Besleme
Tarihi ve Temel Beslenme İlkeleri
Emre YILMAZ

BÖLÜM 2 Sindirim Sistemi Anatomisi
Güler YENİCE

BÖLÜM 3 Rumen Mikrobiyolojisi
Metin DURU
Asuman ARSLAN DURU

BÖLÜM 4 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Besin
Maddeleri Metabolizması

4.1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Karbonhidrat
Metabolizması
Emre YILMAZ
4.2 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Protein Metabolizması
Emre YILMAZ
4.3 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Lipit Metabolizması
Veysel DOĞAN
4.4 Mineraller ve Vitaminler
Ekin SUCU
4.5 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Su Metabolizması
Emre YILMAZ

BÖLÜM 5 Ruminantların Beslenmesinde Yem Katkı Maddeleri
Asuman ARSLAN DURU
Metin DURU

BÖLÜM 6 Buzağı ve Düvelerin Beslenmesi
Mehmet Levent ÖZDÜVEN

BÖLÜM 7 Süt Sığırlarının Beslenmesi
Mehmet Levent ÖZDÜVEN

BÖLÜM 8 Süt Sığırlarında Vücut Kondisyon Skorlaması
Güler YENİCE

BÖLÜM 9 Süt Sığırlarında Yemleme Sistemleri
Fisun KOÇ

BÖLÜM 10 Besi Sığırlarının Beslenmesi
Büşra YARANOĞLU

BÖLÜM 11 Farklı Dönemlerdeki Mandalarda Besleme
Stratejileri ve Rasyon Örnekleri
Orhan ERMETİN
Mustafa BOĞA

BÖLÜM 12 Koyun Besleme
Hülya HANOĞLU ORAL

BÖLÜM 13 Keçi Besleme
Abdulkadir ERİŞEK

BÖLÜM 14 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Beslenme Hastalıkları
Veysel DOĞAN

BÖLÜM 15 Sonuç ve Gelecek Perpektifleri
15.1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların Beslenmesinde
Gelecek Trendler
Ekin SUCU
15.2 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların Beslenmesinde
Sürdürülebilir Yem Üretimi ve Kullanımı
Ekin SUCU