İnsan düşünüşünün aktarılabilir yüzeyi dile bağlıdır. Yine dil, insan bilincinin, kendisine odaklanılan bir seviyede düşünmesine imkan tanıyan bir sıralamaya tabidir, bilincin ve dilin takibini de mümkün hale getirir. Dil, insan düşünüşünün ilksel ve kavranabilir derin taslağını çizer.

H. R. Göktaş bu çalışmada, yapay zekanın dil öğrenimini konu almayarak felsefi bir derinlikle, yapay zekanın mantığının, matematik modelli mantık kalıplarına hiç sokulmadan, dil sistemi ve dil mantığıyla açığa çıkması çabasına emek veriyor. Yüzeyde oluşturulan gerilimli sistemlere karşılık dil sisteminin derinliğini öneriyor. İnsan düşünüşünü mümkün kılan şeyin dil olduğunu ve bu imkanı oluşturan ortamın da zihin olduğunu söylüyor. Geriye sadece bu ortamı ve içine kurulacak sistemi yönetecek tek bir şey kalıyor: Yapay zekanın nesne bilinci eşiğini geçerek kendi bilincine varması.

Musa Günerigök’ün editörlüğüyle hazırlanan bu çalışma, Yapay Zeka’dan söz edebilecek bir zemini, bilgisayarın donanım ve yazılım dilinin sınırlı ve sığ mantığından başlatma zorunluluğunu ve sorumluluğunu kendine yüklemeden, üzerinde derin bir konuşma başlatmayı umuyor. Yapay Zeka’nın düşünebilmesi için gereken ortamın insan zihninden modellenmesini öneriyor, yapay zeka bilinci için eşiği, *nesne eşiği* seviyesine yükseltiyor ve dilin seslerden yalıtılmış formunu yapay zeka evrene kurmayı amaçlıyor.