Bu eser, İslam düşünce tarihinde akılcılığıyla öne çıkan Mu‘tezile mezhebini tarihsel süreç, temel ilkeler ve temsilciler çerçevesinde ele almaktadır. Mezhebin doğuşunu hazırlayan siyasi ve kültürel şartlar, Basra ve Bağdat ekollerinin farklılıkları ile “Usûl-i hamse” ekseninde şekillenen görüşler sistematik bir biçimde incelenmiştir.

Amaç, yalnızca tarihsel bir aktarım yapmak değil; aynı zamanda Mu‘tezile’nin İslam düşüncesine kazandırdığı eleştirel mirası ortaya koymaktır. Bu bağlamda kitap, hem kelâm-felsefe geleneğini hem de mezhepler arası etkileşimleri anlamak isteyen okuyucuya kapsamlı bir rehber sunmaktadır.