Bu eser Türk okuruna isimleri neredeyse hiç anılmayan Türkçü devlet adamlarının izlerinin sürülmesinde bir kılavuz olacaktır. Sovyet işgal rejiminin baskı, terör ve tehditleri karşısında korkusuzca mücadele eden Azerbaycan Türk aydınlarının faaliyetleri ve başlarına gelen olaylar kitapta tüm yönleri ile araştırılmıştır. Anadolu topraklarında yeni bir Türk Cumhuriyetinin güneşi doğarken, Azerbaycan’da bir Türk Cumhuriyetinin güneşi gurup etmekte idi. Türk demokrasi tarihinin ilk Cumhuriyeti üzerine Bolşevik demir perdesi çekilmiş, Türklük güneşinin önünü kapatılmıştı.
Türk yurdunun maruz kaldığı bu karanlığı aydınlatmak adına savaşan devlet adamlarının birçoğu bu uğurda şehit olmuş, sağ kalanları ise Türklük güneşinin doğduğu Anadolu’ya muhaceret etmiştir. Ancak Sovyet karanlığı burada da peşlerini bırakmamış ve bir kara bulut gibi onları izlemiştir. Sovyet rejiminin baskı, terör ve tehditleri ile yüz yüze kalmış bu kahramanların verdikleri mücadele Azerbaycan Türklüğünü daha yakından tanımamızı sağlayacaktır.

Oder Kutluer