Nâsih-Mensûh konusu asırlardır üzerine çeşitli tartışmalar bulunan bir ilimdir. Bu sebeple bu ilim; tefsîr, fıkıh, hadîs, kelâm alanlarında eser kaleme alan âlimlerin hepsinin bir şekilde ilgisini çekmiş ve hâlâ çekmeye devam etmektedir.

İşte h. 510 (m. 1116) yılında Bağdat’da doğan ve çeşitli alanlarında yüzlerce eser yazan ve geçmişten günümüze hâlâ etkili bir isim olan İbnu’l-Cevzî (ö. 597/1201) de bu konudan müstağni kalmayıp birçok eser kaleme almıştır.

Müellifin “el-Musaffâ bi Eküffi Ehli’r-Rusûh min ‘İlmi’n-Nâsih ve’l-Mensûh” adlı risâle niteliğinde bu eseri aslen “‘Umdetu’r-Râsih fi Ma‘rifeti’l-Mensûh ve’n-Nâsih” adlı kitabının muhtasarıdır.

Mushaf sırasına uygun olarak sûreleri nâsih ve mensûh ilmi açısından incelemekte ve içlerinde neshe uğramış âyetleri nâsihi ile beraber tek tek sıralamaktadır. Bazen de bu âyetler hakkında çeşitli açıklamalarda bulunmakta ve ulemanın nesh kabul ettiği âyetlerin neshe uğramadığını belirtmekte, bazı yerlerde ise onları eleştirmektedir.

Yaptığımız bu tercümeyle ülkemizdeki nesh konusundaki ilme yaklaşıma bir nebzede olsa katkıda bulunmayı ümit ediyoruz.