I. Dünya Savaşı’nın son günlerinde Alman onbaşı A.H., Pasewalk Askeri Hastanesine getirilir. Savaşın yol açtığı histeriyle körlük sendromu yaşamaktadır. Görgü Tanığı savaş gazisi A.H.’nin, yani Adolf Hitler’in askeri hastane günlerini anlatıyor. Basıldığı günden beri kimse sadece bir kurgu mu yoksa hasıraltı edilmiş bilgilerden hareketle kaleme alınmış bir biyografi mi emin olamıyor. Hitler’in doktorunun gözünden 1900’lerin başlangıcından 30’lara Almanya’nın dönüşümüne görgü tanığı oluyoruz. Hitler’i histerisinden hipnozla kurtaran doktor eşliğinde, Hitler’in tüm Almanya’yı hipnotize ederek canavarlaştırmasına şahitlik ediyoruz. Weiss, Stefan Zweig ve Joseph Roth’la beraber çöken Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun son tanıklarındandır, Almanlar Paris’e girerken intihar eder. Geride bıraktığı, basıldığını göremediği Görgü Tanığı bir halkın karanlığa sürüklenişini, henüz karanlık bu halkı tamamen yutmamışken yazılmış bir kehanet. 

*Doğrusu Franz Kafka’yla adil bir şekilde karşılaştırılabilecek birkaç yazardan biridir Ernst Weiss* Thomas Mann