Fırat ile Dicle kavşağında yer alan Çermik`in görkemli hikâyesini anlatan bu kitap, Sinek Çayı`ndaki kaya resimlerinden başlayarak bölgenin Neolitik ve Antikçağ`daki merkezî konumunu inceliyor. Eser, Roma ile Sasani mücadelesinin en sert sınır hattı olan bölgenin stratejik önemini, imparatorluk stratejileri üzerinden yeniden canlandırıyor.

Osmanlı sahnesinde Çermik, 19. yüzyıl sosyal ve iktisadî örgüsü nüfus defterleri ve seyahatnamelerle aydınlatılan bir "hükümet" olarak ele alınıyor. Kitap, Fransızların Mısır`dan çıkarılması ve Rus Harbi`ne asker gönderilmesi gibi örneklerle Çermik`in imparatorluk bütünündeki yerini ve telgraf hatlarıyla modernleşmesini belgeliyor.

Erken Cumhuriyet döneminde ise ilçenin "değişen ve gelişen bir kaplıca kenti" olarak yeniden inşası ve Ziya Gökalp düşüncesinin yerel izdüşümleri mercek altına alınıyor. Arşiv defterleri, salnâmeler ve gazete koleksiyonlarına dayanan bu çalışma, arşivin sessiz dilini sokağın yaşayan hafızasıyla buluşturuyor.