Lastivertli Aristakes on birinci yüzyılda yaşamış bir Ermeni rahibi ve tarihçisidir. O, `Çevremizde Yaşayan Yabancı Halklardan Başımıza Gelen Felaketlerin Tarihi` adlı bu eserini, tahmini 1072 ile 1079 yılları arasında yazdı. Eser 1000 ila 1071 yılları arasındaki dönemi kapsamakla birlikte, Bizans – Ermeni ilişkilerine, Selçukluların Anadolu`ya gelişlerine, Ermeni kilisesi içinde heretik bir akım olarak ortaya çıkan Tondrakilere dair mühim bilgiler arz etmektedir. Eser önemli olmakla birlikte ne yazık ki yazar hakkında çok bir malumata sahip değiliz.

Aristakes`in Erzurum yakınlarındaki Arcn bölgesinin bir köyü olduğuna inanılan Lastivert`den olduğu biliniyor. Eserinde göreceğiniz üzere İncil`den sık sık alıntılar yapan Aristakes, teoloji üzerindeki bilgisini tarihi olaylarla uyumlu bir biçimde harmanlamıştır. Başlarına gelen olayların sebeplerini dışarıda değil halkın ve prenslerin yozlaşmasına ve Tanrı`nın unutulmasına bağlamıştır. Eserin diğer bir önemli noktası ise şudur; bu tarz eserler bir patronaj desteği ile yapılır ve bir haneden/aile büyüğüne ya da bir kilise büyüğüne ithaf edilir. Aristakes`in bu çalışmasında herhangi bir patronaj yoktur ve hiç kimseye övgüler düzmeden kendi görüşlerini yazmıştır ve gerektiği yerde kendileri de dâhil olmak üzere her kesimi eleştirmiştir.