Bu kitapta daha ilk sayfadan itibaren içindeki insan ve tabiat sevgisini korumaya azmetmiş Sait Faik’in haykırışlarını işiteceksiniz. Son Kuşlar’da göçmen kuşları avlayanlara ve “toprak ananın koyu yeşil saçları”nı (çimenleri) sökenlere gelecek nesiller, bilhassa çocuklar adına veryansın ediyor.
Haritada Bir Nokta olarak görünen adalar Sait Faik’in nazarında insanlığın son sığınaklarıdır. Böyle bir adaya ömrünün son deminde perişan, mağlup ve mahcup hâlde sığınmış; artık yazı bile yazmama niyetiyle namuslu insanlar arasında ölümü beklemeye karar vermiştir. Ne var ki insanın insana ettiği kötülükler burada da yakasını bırakmayınca kalemini yontar, öper ve tekrar yazmaya başlar. Zira “Yazmasa deli olacaktır.”
Eğer aklını hâlâ yele vermemişse mesleklerini sade ve gösterişsiz bir şekilde yaşatan, sanat eseri kıymetinde boyacı sandıkları yapan Mercan Usta, ekmeğini denizden çıkaran ve balıkçı ağından bir kefeni hak eden Apostol Efendi, her bir eseri iki bin yıllık bir antika izlenimi veren duvarcı ustası Barba Antimos gibi adamlar sayesindedir.