Atatürk`ün okuduğu bir başyapıt: Yörükler Üzerine Etnografik İnceleme. Bu eser, 19. yüzyıl sonunda Yunan yazar Dr. M. Çakıroğlu tarafından kaleme alınmış ve 1891 yılında Fransızcaya çevrilerek yayımlanmış özgün bir etnografik çalışmadır. Yörüklerin yaşamına dair yapılan bu detaylı inceleme, üzerinden bir asırdan fazla zaman geçmesine rağmen değerini korumaktadır. Kitabı istisnai kılan en önemli husus ise, Atatürk`ün bu eseri okumuş olmasıdır. Kendisi de Yörük kökenli olan Atatürk, Yörükleri ulusal kimliğin ve Cumhuriyet`in saf, özgün temellerinden biri olarak görüyordu. Bu metin, onun ulus-devlet projesinin zihinsel arka planına tanıklık etmenize olanak sağlar. Okurlar, Yörüklerin bir buçuk asır önceki dünyasını keşfederken, bu keşfi Atatürk`ün gözünden yapma fırsatı bulacaktır. Atatürk`ün bizzat okuyup altını çizdiği ve kenarına notlar düştüğü satırlar, bu baskının sonuna eklenmiştir. Bu işaretlemeler, onun bir devlet kurma eyleminin zihinsel haritasına tanıklık etmemiz için paha biçilmez birer kanıttır. Atatürk`ün altını çizdiği bölümler ve açıklamaları... Günümüz Türkçesiyle... Açıklayıcı dipnotlarla...