Birinci Cihan Harbi`ne giden yolda, dönemin siyasi ve sosyal şartlarını bir arada anlatan usta bir kalemin eseri... Talan edilen yüce Devlet!.. 31 Mart olaylarını tertipleyen ve Sultan Abdülhamid`i tahttan indiren politikacıların pişmanlıkları!.. Trablusgarp hezimeti!.. İkinci Balkan Bozgunu`nun acı yüzü!.. Ordusuna siyaset bulaşmış Osmanlı`nın çaresizliği!.. Osmanlı aydınlarının güçleri ve zaafları!..

Feylosof Rıza Tevfik`in suratına bir donukluk oturmuştu: "31 Mart`ı tertiplemekle hatanın daniskasını yaptık, daniskasını!.." Gözleri dolu dolu olmuştu. Ha ağladı, ha ağlayacaktı...