Vatan yahut Silistre, konusunu tarihimizden alan dört perdelik bir dramdır. Oyuna yön veren ilk olay 1828’deki Osmanlı-Rus Savaşı olsa da eserin asıl konusu yine Ruslarla 1853-1856 yılları arasında yapılan Kırım Harbi’ndeki Silistre kuşatmasıdır. Birçok kahramanlık hikâyesinin eserin yazıldığı dönemde henüz taze olması ve eserin bu kuşatmayı konu edinmesi, sahnelenmesi ile birlikte büyük ilgi görmesini sağlamıştır. Türklerin kahramanlık ruhunu yeniden diriltmeyi hedefleyen Namık Kemal, 15 Mayıs 1984’te başlayıp kırk üç gün süren savaşta 10 bin kişilik Türk ordusunun, 80 bin kişilik Rus ordusuna karşı Silistre kalesini kahramanca müdafaa etmesini ve kalenin teslim edilmesini bekleyen Rus ordusunun büyük bir hezimete uğratılmasını başarılı bir şekilde dile getirir.