Ziya Gökalp Diyor ki:

*...Türkiye`de vatan için en zararlı adamlar medrese yahut mekteplerden nasip alanlardır. Türkiye`de medrese ve mektep, terbiye ettiği fertlerin ahlak ve seciyesini bozuyor.

*Bütün hayatlarında kuvvetli bir seciye gösteren insanlar, umumiyetle çocukluklarında dinî terbiye alanlardır. Çocukluklarında dinî terbiye almayanlar, ölünceye kadar kişiliksiz kalmaya mahkûmdurlar.

*Yaptığım incelemelerden çıkan sonuçlara göre birçok yerde Türkmen aşiretleri Kürtleşmiştir. Mesela Diyarbakır Karacadağ`da yaşayan Türkân/Terkân aşireti Oğuz ilinin Beğdili aşiretine mensup olup hâlis Türk olduklarını bilirler; fakat Türkçeyi unutmuşlardır. Bu aşiretlerden Karakeçililer ise Osmanlının ecdadı Kayı boyu ile akrabalık iddiasında bulunur, ama kendilerini Kürt zannederler. "Celaleddin Harzemşah`la gelen Harzem Türkmenlerinden Kanklılara, Kalaçlara, Salurlara ve Çekilerle mensup oymaklar Diyarbakır`a yerleşmiştir. "Diyarbakır`ın doğusundaki köylerin isimleri Türkçe`dir. Urfa`daki Döğer ve Badıllı aşiretleri ünlü iki Oğuz boyudur. Siverek çevresindeki Bucak`lar Türk`tür; ancak Kürtçe konuşurlar. Hâlbuki Lazkiye`de Türkçe konuşulur.

* Nevzat Kösoğlu`nun günümüzün problemlerine ışık tutan Gökalp`la ilgili bu yorum ve değerlendirmelerini okuyanlari hem Gökalp`ı doğru anlayacaklari hem de çok önemli dersler çıkaracaklardır.