Nutuk, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde Cumhuriyet Halk Partisi İkinci Büyük Kongresi’nde altı gün boyunca okuyarak milletine sunduğu büyük hesaplaşmanın, büyük dirilişin ve büyük bir milletin yeniden kuruluşunun destansı belgesidir.
Samsun’a çıkılan 19 Mayıs 1919’dan 1926 yılına dek uzanan süreçte; işgal altındaki vatanın içinde bulunduğu karanlık tabloyu, Millî Mücadele’nin adım adım nasıl örüldüğünü, iç ve dış tehditlere karşı alınan kararları, askerî ve siyasî hamlelerin arka planlarını Atatürk’ün kendi kaleminden birinci elden okumak mümkündür.
Bu eser, yalnızca bir hatırat değil; bir devletin küllerinden doğuşunun belgesi, bir milletin iradesini örgütleyen siyasî kararlılık manifestosu, aynı zamanda eşsiz bir hitabet sanatının zirvesidir.
Prof. Dr. İsmail Parlatır’ın titiz bilimsel çalışması ile hazırlanan bu “orijinal metin” baskısı, Atatürk’ün kullandığı Osmanlı Türkçesinin üslûp inceliklerini, tarihsel belgelerle kurduğu bütünlüğü ve dönemin ruhunu koruyarak günümüz okuruna ulaştırmaktadır.
Atatürk’ün veciz ifadesiyle:
“Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!”
Nutuk, geçmişi anlamak isteyenlere olduğu kadar, cumhuriyetin temel değerlerini kavramak ve geleceğin sorumluluğunu taşımak isteyen tüm okurlara ithaf edilmiştir.