fazla uğraştıran olaylar arasında, kaybedilen topraklardan merkezi bölgelere doğru yapılan kitle göçleri önemli bir yer tutmaktadır.

Bu maksatla 1856-1876 yılları arasındaki "Kırım ve Kafkas Göçleri" incelenirken, öncelikle "Göç" kavramının genel anlamı, göçlerin sebep ve sonuçları tesbit edilmeye çalışıldı.

1. Bölümde Kırım ve Kafkasya`dan yapılan göçlere zemin hazırlayan siyasi gelişmeler ile bu bölgelerin coğrafi ve etnik özellikleri;

2. Bölümde söz konusu tarihler arasında meydana gelen göç hareketlerinin sebepleri ve yapılışı;

3. Bölümde de Osmanlı Devleti`nin göçmenlere nasıl davrandığı, yapılan yardımlar, iskan politikasının esasları, karşılaşılan güçlükler araştırıldı. Elde edilen neticeler ise Sonuç bölümünde değerlendirildi.