Bu çalışmada öncelikle oluşan yeni şartlar karşısında İslam mütefekkirlerinin nasıl okunması gerektiğini, son dönem Osmanlı aydını olan İzmirli`nin, Gazzali değerlendirmesini, yeni bir ilm-i kelam ihtiyacını savunan İzmirli`nin, bu düşüncesinin meşruiyettini sağlayacak tarihi zemini izah etmek gerekmektedir. İzmirli`nin Ceride-i ilmiye bağlamında yazıları ile diğer makale ve eserlerinden de yararlanılmıştır. Bu çalışmanın giriş ve iki ana bölümünde İzmirli`nin, Gazzali hakkındaki değerlendirmeleri araştırılmıştır.