Muhakkak ki tarih ders alınması gereken bir ibret sayfasıdır. Akıllı insanlar geleceklerini inşa etmek için geçmişin hayrına, yollarına ve uyarılarına kulak vermek zorundadırlar. Tarih boyunca değişmeyen gerçekleri ve bunların arka planını iyi okuyamayan milletler ve ümmetler değerlerini kaybedebilirler. Tarihi uçurumları, fırsat ve beklentileri iyi okuyan milletler, akıbetlerinin de ne olacağına bir anlamda karar vermiş olurlar. Böylelikle milletler bu uçurumları ve ayakları kaydıran zeminleri iyi bilir ve bunlardan uzaklaşırlar.

Sağlam bir tarih bilincine sahip olanlar; millet ve ümmetlerini tarihi kaygan zeminlere girmeleri, bu uçurumlara yaklaşmaları halinde yok olacakları ya da ciddi problemler yaşayacakları hususunda uyarırlar. Nice fedakar vatan evladı vardır ki ümmeti hayırlara yönlendirmiş, onları izzete ve şerefe götürmüştür. Böylece o ümmetin makamı yücelmiş ve diğer insanlara önderlik etmiştir. Bütün insanlığa hayır ve mutluluk sunmaya başlamıştır. İslam tarihi, bütün coğrafyaları itibariyle anlattığımız bu tarihi ders ve ibretlerle, fedakar şahsiyet ve önderlerle doludur.