TEŞEKKÜR5

İÇİNDEKİLER.9

KISALTMALAR15

GİRİŞ.17

BİRİNCİ BÖLÜM

TANIM, TARİHÇE

TANIM.21

Hukuka Aykırılık ve Hukuka Uygunluk Kavramları.21

1.1. Hukuka Aykırılık.21

1.2. Suç Tanımındaki Hukuka Aykırılık İbaresinin

Mahiyeti .23

1.3. Hukuka Uygunluk Nedenleri Kavramı .26

1.4. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kanundaki Yeri.27

1.5. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Suça Etkisi 29

Meşru Müdafaa Kavramı .30

2.1. Meşru Müdafaanın Kanundaki Yeri30

2.2. Kavram ve Tanım32

TARİHÇE35

Eski Hukuk Sistemlerinde Meşru Müdafaa .36

1.1. Roma Hukukunda Meşru Müdafaa .36

1.2. Cermen Hukukunda Meşru Müdafaa 36

1.3. Kilise Hukukunda Meşru Müdafaa .37

1.4. İslam Hukukunda Meşru Müdafaa38

Günümüz Hukuk Sistemlerinde Meşru Müdafaa.39

2.1. Fransız Hukukunda Meşru Müdafaa .40

2.2. İtalyan Hukukunda Meşru Müdafaa40

İçindekiler

10

2.3. Alman Hukukunda Meşru Müdafaa42

2.4. Hollanda Hukukunda Meşru Müdafaa42

2.5. Avusturya Hukukunda Meşru Müdafaa43

2.6. İsviçre Hukukunda Meşru Müdafaa44

2.7. Polonya Hukukunda Meşru Müdafaa .45

2.8. Amerikan Hukukunda Meşru Müdafaa.46

2.9. İngiliz Hukukunda Meşru Müdafaa 48

2.10. Diğer Hukuk Düzenlemelerinde Meşru Müdafaa .49

2.11. Türk Hukukunda Meşru Müdafaa.50

İKİNCİ BÖLÜM

MEŞRU MÜDAFAANIN HUKUKİ ESASINI İZAH EDEN

TEORİLER

SÜBJEKTİF TEORİLER53

Tabii Hak Teorisi .54

Saikte Meşruluk Teorisi.56

Manevi Cebir Teorisi .56

Kusurlu Fakat Cezalandırılmayan Hareket Teorisi57

Kendini Koruma İçgüdüsü Teorisi.58

OBJEKTİF TEORİLER 60

Haksızlığın Butlanı Teorisi 61

Hakların Çatışması Teorisi.61

İkincil Kamu Savunması Teorisi62

Yetki Devri Teorisi 62

Kötülüğün Kötülükle Karşılanması Teorisi .63

Hukuk İçin Mücadele Teorisi 64

Toplumsal Zararın Yokluğu Teorisi 66

III. HÜMANİST DOKTRİN TEORİSİ.67

İçindekiler

11

DEĞERLENDİRME VE KANAAT 67

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MEŞRU MÜDAFAANIN ŞARTLARI ve ÜÇÜNCÜ KİŞİ

LEHİNE MEŞRU MÜDAFAA

TASNİF HUSUSU 71

SALDIRIYA İLİŞKİN KOŞULLAR 73

Saldırının Mevcudiyeti.73

1.1. Saldırı Kavramı .73

1.2. Saldırı Fiili Kavramı74

1.3. Saldırı Fiilinin Öznesi .75

1.4. Saldırı Fiilinin Maddi Niteliği Haiz Olması Sorunu

ve Zarar 77

1.5. Saldırının Haksız Olması 82

Saldırının Kişinin Kendisine yahut Başkasına Ait Bir

Hakka Yönelmiş Olması 89

Saldırının Güncelliği 92

3.1. Gerçekleşen Saldırı Kavramı 94

3.2. Gerçekleşmesi Muhakkak Saldırı98

3.3. Tekrarı Muhakkak Saldırı .101

III. SAVUNMAYA İLİŞKİN KOŞULLAR.108

Savunmanın Zorunluluğu.108

1.1. Genel Olarak Savunma108

1.2. Zorunluluk Kavramı110

1.3. Cebir ve Şiddet Kullanmadan Başka Araçlarla

Saldırıdan Kurtulma Zorunluluğunun Bulunup

Bulunmaması114

1.4. Kolluk Kuvvetlerine Başvurma İmkanının Bulunup

Bulunmaması115

1.5. Savunma Hazırlığı Yapma 115

İçindekiler

12

1.6. Kaçma İmkanının Bulunup Bulunmaması117

Savunmanın Orantılı Olması119

2.1. Oran Kavramı ve Mevcudiyeti119

2.2. Araçlar Bakımından Orantılılık 121

2.3. Haklar Bakımından Orantılılık125

2.4. Oranın Belirlenmesi Hususu .129

Savunmanın Saldırgana Yönelik Olması .131

ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE MEŞRU MÜDAFAA.134

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

MEŞRU MÜDAFAADA SINIRIN AŞILMASI, HATA VE

MEŞRU MÜDAFAANIN BENZER HUKUK KURUMLARI

İLE İLİŞKİSİ

MEŞRU MÜDAFAADA SINIRIN AŞILMASI.139

Genel Olarak 139

Eski ve Yeni TCK Düzenlemelerinde Sınırın Aşılması

Hali.139

Sınırın Aşılmasının Hukuki Niteliği 142

Meşru Müdafaada Sınırın Aşılmasının Şartları .145

Objektif Durumlarda Sınırın Aşılması.146

5.1. Sınırın Orantılılık Yönünden Aşılması .146

5.2. Sınırın Zaman Yönünden Aşılması.148

5.3. Sınırın Kişi Yönünden Aşılması .149

Sübjektif Durumlarda Sınırın Aşılması149

6.1. Sınırın Kasten Aşılması 150

6.2. Sınırın Taksirle Aşılması 150

6.3. Meşru Müdafaada Sınırın Maruz Görülebilecek Bir

Heyecan, Korku ve Telaşla Aşılması.153

İçindekiler

13

MEŞRU MÜDAFAADA HATA 160

Genel Olarak 160

Meşru Müdafaada Yasak Hatası (Haksızlık Yanılgısı)161

Meşru Müdafaanın Maddi Koşullarına İlişkin Hata 164

Meşru Müdafaada Sapma.169

III. MEŞRU MÜDAFAANIN BENZER HUKUKİ

KURUMLARLA İLİŞKİSİ.171

Meşru Müdafaa ve Iztirar (Zorunluluk) Hali .171

Meşru Müdafaa ve Kanun Hükmünü İcra175

Meşru Müdafaa ve Haksiz Tahrik179

SONUÇ183

KAYNAKÇA 187