Gerek bizde, gerekse Batıda olsun, İslam’la ilgili son dönemlerde yapılan tartışmaların ağırlık noktasını toplumsal değişim ve süreklilik oluşturmaktadır. Bu durumda modernizm, çağdaşlık, yenilikçilik, çağdaşlık, fundamentalizm, ıslah, muhafazakarlık ve İslami hareketler gibi kavramlar hakkında çok farklı yorum ve yaklaşımlar gündeme gelmekte ve bunlarla açıkça neyin kastedildiği çoğunlukla belirsiz kalmaktadır. İslamiyat sahasında yaptığı özgün araştırmalarla Batı dünyasında haklı bir şöhretin sahibi olan Watt’ın bu kitabı, İslam dünyasının içinde bulunduğu mevcut durumu sadece siyasî, ekonomik ve toplumsal açılardan değil, dini ve akidevi açılardan da ele alarak modernlik fenomeni karşısında İslam dünyasında ortaya çıkan hareketlerin zihniyet tahlillerini yapmak amacındadır.